Jan Verhoeff werd op 25 juni 1911 te Brouwershaven geboren.
Zijn vader was Hendrik Verhoeff, geboren in 's-Gravendeel,
waar hij begon als huisschilder.
We zijn op deze foto in 's-Gravendeel.
Hendrik staat hier met zijn moeder voor het ouderlijk huis.
Hendrik is al voor zijn huwelijk met Pieternella Johanna van der Klooster
in 1910 verhuisd naar Brouwershaven,
waar hij zijn beroep als huisschilder voortzette.
Dat heeft zonder twijfel te maken met het feit
dat zijn oudste broer een schildersbedrijf begonnen was in het genabuurde Noordgouwe.
"Er waren 4 zussen Van der Klooster.
Hun moeder overleed toen de moeder van Jan 13 jr. was.
Zij heeft toen het gezin "bemoederd".
Ze woonden op een boerderij tussen Brouwershaven en Zonnemaire."
(Info van Rinus Oosse)
Dit is een jeugdfoto van Hendrik Verhoeff, de vader van Jan.
Hij is hier nog fris en welgemoed
en zich nog niet bewust van de verschrikkingen,
die hem te wachten staan.
Jan werd vernoemd naar beide grootvaders:
Jan Verhoeff en Andreas van der Klooster.
Zijn doopnamen waren dus Jan Andreas.
Dit is opa Jan Verhoeff sr.
Een fraaie foto van het jonge gezin van Hendrik en Pieternella.
Het parmantige jongetje is Jan en het meisje is Pie.
De kinderen waren Jan, Pie, Nel en Anna.
Hier zien we een jeugdfoto van Nel (zittend) en Pie (staande).
Prachtig in het wit met witte strik.
Pie en haar zus Anna bleven op Brouwershaven bij hun ouders wonen.
Pie gaf les als handwerkonderwijzeres, Anna deed het huishouden.
Nel trok naar Rotterdam.
Daar diende ze vele jaren bij de douairière Henriëtte Reuchlin-Lucardi.
Op haar oude dag keerde ze terug naar Brouw.
De drie zussen bleven ongetrouwd, evenals hun broer Jan.
Het gezin Verhoeff compleet.
Jan is hier al een knaap.
Als je goed kijkt zie je hem met palet en penseel
bij een doek op een ezel.
Hij is dus al jong met schilderen begonnen.
Jan kreeg van huis uit een gereformeerde opvoeding:
dagelijkse bijbellezing bij het eten,
's zondags 2x ter kerke,
naar de school met den Bijbel.
Na z'n 12de naar catechisatie en knapenverening.
Deze christelijke opvoeding heeft Jan nooit verloochend.
Het geloof in het koningschap van Jezus Christus
was zijn drijfveer om in het verzet te gaan.
Hij was het die tegen ds. Voorneveld zei:
"Wilt U mijn ouders en mijn zusters zeggen,
dat ik mijn zonden verzoend weet in het bloed van Christus?"
Een heerlijk getuigenis.
Hierbij nog een leuk fotootje van Jan Verhoeff, zonder pet (links)
tijdens een dagje naar het strand met de Chr.School.
Moet ca. 1926 zijn.
Ook weer dank aan Sjaak Catsman.
Hier staat Jan op de achterste rij op een klassefoto.
Die zal in dezelfde tijd genomen zijn als de vorige foto.
Ik schat in 1923. Jan was toen 12 jaar.
Jans zus Pie staat rechts met strik naast de juf,
Zus Anna zit op voorste rij in donkere jurk.
De jongen, twee plaatsen links van Jan
met zwarte stropdas heet Markus vd Klooster.
Dat is een neef van Markus vd Klooster,
die ook op 10 dec 1944 werd opgehangen.
(Met dank aan Izak van Langevelde voor deze info.)
Het persoonbewijs van Jan, afgegeven op 28 maart 1942.
Opvallend is ook hier z'n wilde haardos.
Als je goed kijkt zie je links twee keer als beroep getypt: huisschilder.
Dat is beide keren doorgestreept.
Eronder staat nu: garnalenvisser
Kennelijk is hij van beroep veranderd.
Als datum staat vermeld: 28 maart 1942
Dus bijna twee jaar na het begin van de oorlog
Het is gissen wat daarvan de reden is.
Waarschijnlijk kwam er minder werk binnen.
Het is zo serieus dat ook op zijn overlijdensacte
het beroep garnalenvisser is vermeld.
Ik zal niet ver bezijden de waarheid zijn
als ik denk dat hij meevoer op de BH04,
de Pionier van de familie Jansen
Hij heeft er een fraai schilderij van gemaakt
Nr 23 in hoofdstuk 15.
Ik ontving dit en het onderstaande document van Hannie Verheij-de Geus.
Ze is een achternicht van Jan.
Ze vond ze in een kistje. Ze schreef me:
'Een inspectie op de zolder
leverde een kistje op,
waarin wat herinneringen aan Jan zaten,
zoals een persoonsbewijs uit 1942 met zijn vingerafdruk erin
en een Freistellung Fahrradforderung voor hem.
Is dat interessant voor je website?'
Nou Hannie, je ziet: ze staan d'r op.
Heel hartelijke dank daarvoor!
Jan had een vrijstelling voor zijn rijwiel.
Misschien staat dat in verband met zijn beroep als schilder.
Zijn werk beperkte zich niet tot Brouwershaven.
Ook genabuurde dorpen en boerderijen leverden klandizie.
Het kan ook te maken hebben met zijn beroep als garnalenvisser.
Daarmee was hij betrokken bij de voedselvoorziening, ook van de Duitsers.
In ieder geval kwam die fiets hem in z'n verzetswerk natuurlijk uitstekend van pas.
Jan was huisschilder. Hij werkte bij zijn vader.
Hier staan ze met de kwast in de aanslag.
Links Jan en rechts zijn vader.
Jan zou zijn vader in de zaak opvolgen.
Zijn vreselijke dood knakte zijn vader.
Daar kwam nog bij dat deze zijn opvolger kwijt raakte.
Bijzondere brief van Hendrik van 12 december 1944
Op de beginpagina heb ik verteld hoe ds. Voorneveld
de vader van Jan aantrof op de maandag na de ophanging.
Hendrik zat er verslagen bij.
Ds.Voorneveld mocht van Jan de boodschap brengen,
dat hij zijn zonden verzoend wist door het bloed van Christus.
Hendrik reageerde daarop:
"Dominee, dan hebben we nu alle reden om God voor te danken."
Zie ook Wat was de betekenis van het geloof in God bij de Tien van Renesse?
Datzelfde geloof spreekt uit het bijzondere document dat hieronder volgt:
een brief van Hendrik aan zijn zus Johanna de Geus-Verhoeff op 12 december 1944:
twee dagen na de ophanging van Jan,
waarbij zijn vader Hendrik na afloop van de executie aanwezig moest zijn.
Hendrik voegde daar op latere datum het volgende briefje aan toe.
Hij heeft het dan expliciet over ophanging.
Opmerkelijk is zijn sarcasme aan het slot.
Ik schrijf de brief over en handhaaf de indeling:
Brouwershaven, 12 Dec 1944
Geliefde Zuster en familie
Met Naömie zeg ik thans noem mij
Mara want de Allerhoogste heeft mij
bitterheid aangedaan.
Ik moet U het vreeselijke bericht
doen dat onze inniggeliefde jongen
onze lieve Jan Zondag 10 Dec ongeveer
12 uur terechtgesteld is met nog
acht andere personen te Renesse.
Zelf moest ik direct na de terecht-
stelling het vreeselijke schouwspel
gadeslaan. Maar de Heere heeft mij
ondersteund. Onze gebeden voor hem
zijn vele geweest en hij heeft Zondag
voormiddag aan ds Voorneveld verzocht
ons zijn laatste groet te brengen en ons
vergeving vroeg waarin hij zich tegenover
ons soms misdragen had, en zeide dat
hij wist dat de Almachtige God
zijn zonden vergeven had, en dat Hij
bereid was te sterven.
Groot is onze smart maar de wetenschap
Dat hij bij zijn Hemelsche Vader is
troost ons.
Dit groote verlies was echter nog niet
groot genoeg. Wij zijn alles ontnomen
huis, hof, meubelen, vee enz We hebben
enkel onze kleeding mogen behouden.
Onze etensvoorraad is ook verlooren.
Wij zijn bij de waarnemende docter in
huis maar gaan vandaag naar
Anna.
De Heere zorgt voor ons, dat onder-
vinden we nu reeds. Naar omstan-
digheden gaat het met ons nog al
ook met moeder.
De toekomst zal de sluier wel
oplichten voor jullie, ik schrijf
daar niet over.
Gedenk ons in Uwe gebeden.
Onze hartelijke groeten
Uw broer, zuster en nichtjes
Hendrik
Ds Voorneveld las voor hen Ps 23
Een hunner verzocht Ps 90 ook te lezen
waarna ze samen zongen
Een vaste burgt is onze God.
Toegevoegde brief:
De jongens liggen in een massagraf
vooraan op het kerkhof te Renesse.
Ze hebben geen kist. Vijf burgers
moesten ze begraven, deze menschen
hebben het zoo eerbiedig mogelijk
gedaan. Ze liggen op planken en
over de gezichten hebben ze nog
zakken gelegd. De jongens hebben
ze van Zondag 12 uur tot Maandag
12 uur laten hangen en het was
's nachts zulk slecht weer. Ja
we leven in een beschaafde
wereld. Je krijgt er respect voor.
H
Een ontroerende brief.
We kijken Hendrik recht in het hart:
een sterk karakter met een sterk geloof.
Ik ben er diep van onder de indruk.
Dat een vader twee dagen na de afschuwelijke dood
van zijn enige zoon door ophanging
zo vanuit het geloof reageert: heel bijzonder.
-------------
Een ongedwongen foto.
Nel staat links, dan haar moeder en vader.
Rechts staan Anna en Pie.
De moeder van Jan overleed op 24 mei 1958.
De vader van Jan overleed op 23 december 1963
Dit is het ouderlijk huis (met 1726), links is de werkplaats.
Het ligt aan de haven van Brouw, een paar stappen van gereformeerde kerk.
Een foto van het ouderlijk huis van voor de oorlog.
Dank aan Sjaak Catsman.
Hier staat de moeder van Jan voor de deur van het ouderlijk huis.
Ook weer dank aan Sjaak Catsman.
Jan was in augustus 1939 vrijwilliger bij de landstorm geworden,
een soort nationale reserve.
Vlak voor het uitbreken van de oorlog waren er bijna 100.000 vrijwilligers,
die ingeschakeld konden worden bij de verdediging van het vaderland.
Wat me steeds opvalt, als ik deze foto bekijk,
wat een vriendelijke uitstraling Jan heeft.
Dat hij ook geweld kon gebruiken, blijkt uit het volgende document.
JAN WAS VERLOOFD MET KRINA EVERTSE
In de herfst van 2019 kwam ik in contact met Marry Berg geboren Meester. Zij is een van de dochters van ds.J.Meester van Brouwershaven. Ze schreef me dat ze een kindermeisje hadden in de pastorie, genaamd Krina Evertse.
Ik citeer uit haar eerste mail van 11 november 2019.
Dag mijnheer Slings,
Met ontroering de site "de 10 van Renesse" gelezen en bestudeerd. Ik ben een van de dochters van dominee Jan Meester, die destijds in Brouwershaven stond en de predikant was van de familie Verhoeff. De herinneringen aan die dagen zijn nog steeds vers. Mijn ouders huilden samen om het verlies van Jan VerhoefF en het daaropvolgende directe vertrek van Krina Evertse, ons kindermeisje. Zij was waarschijnlijk zijdelings ook betrokken in het verzet. Moest dus meteen onderduiken. Ik herinner me dat Jan, Krina bij ons thuis in de pastorie soms kwam opzoeken, ze zaten dan in de keuken met elkaar te fluisteren. Voor mij als kleuter geheimzinnig, maar wij kregen, zo klein als we waren, de opdracht te zwijgen over mensen in ons huis. Er logeerden vaak voor korte duur mensen in ons huis, mijn ouders noemden hen naar ons toe tantes en ooms. Dus wij noemden ze ook tante of oom. Ze verdwenen vaak weer van de een op andere dag geruisloos!!! Persoonlijk heb ik KRINA heel erg gemist, ben zelfs jaren later nog op zoek gegaan naar haar. Ze was een vrolijke vrouw , mijn moeder en zij waren meer vriendinnen, dan werkgever en werknemer.
Wat leuk dat je reageert en het krantenartikel uit 1981 toestuurt over de reunie van het ziekenhuis in Noord Gouwe waar Krina's naam genoemd wordt. Ze moet in 1981 om en nabij 70 jaar zijn geweest. Mijn moeder lag later wekenlang in het toen z.g. RODE KRUIS ziekenhuis in Noord Gouwe, een enclave na de inundatie van Schouwen en Duiveland en als Rode Kruis Ziekenhuis verschoond van de beschietingen door de Engelse troepen vanaf Walcheren en Zuid Beveland. Er lagen Engelse Piloten en Duitsers door elkaar heen in dat ziekenhuis. Wij hebben zelfs het laatste half jaar van de oorlog in Noord Gouwe gewoond om de dagelijkse beschietingen op Brouwershaven te ontlopen.(-)
Krina Evertse was verloofd met Jan Verhoef, ze hadden trouwplannen, maar wachten met trouwen op het einde van de oorlog. Ik mocht als klein meisje op schoot vaak spelen met de mooie ring om haar vinger, de ring was wat te wijd!!!!. Vermoedelijk was Krina Evertse zelf ook betrokken bij het verzet, ze wist waarschijnlijk teveel..vandaar dat ze van de ene op de andere dag na de executie van Jan Verhoeff spoorloos VERDWEEN uit ons leven en mijn beide ouders er wijselijk over zwegen.
Heel fijn dat Marry mij nu duidelijkheid geeft over de betekenis van Krina Evertse in het leven van Jan Verhoeff: ze was zijn geliefde en verloofde. Ze wilden trouwen na de oorlog.
Marry, heel hartelijk bedankt voor je informatie. Ik ben daar heel blij mee. Ik hoop nog een foto van Krina te kunnen plaatsen. Dan is het plaatje helemaal compleet.
Hierbij een foto van Krina Evertse
Ik ontving die van Siety Mallekoote-Kouwenhoven.
Voor haar was Krina Evertse tante Krientje.
Ik wil haar hartelijk bedanken voor de foto en haar informatie.
Over Krina nog het volgende: In 1939 komen we haar naam tegen in Bouwen en bewaren; orgaan van den Bond van Meisjesvereenigingen op Gereformeerde Grondslag in Nederland, jrg 19, 1938-1939, no 43, 17-02-1939
Krina houdt op de kringvergadering van de meisjesvereniging een inleiding over Maarten Luther
We zien dat ze uit Zonnemaire komt.
Als je een beetje de moeite neemt kun je het bovenstaande document lezen. Hieronder volgt nog eens de preciese tekst.
Een bijzonder document is het bovenstaande verzoekschrift van Hendrik Verhoeff uit november 1941. Daaruit blijkt dat Jan opgesloten zit in de strafgevangenis te Scheveningen. Hendrik wil graag, samen met Jans verloofde, mej. K.Evertse, bij hem op bezoek komen. Uit het antwoord blijkt dat hij al overgeplaatst is naar de strafgevangenis te Bochum-Westfalen.
Het verhaal gaat in de familie, dat Jan al vroeg in de oorlog slaags is geraakt met een Duitse soldaat die zijn verloofde lastig viel. Hij is daarop gearresteerd, veroordeeld en naar Duitsland gevoerd. Na zijn straf te hebben uitgezeten is hij terugggekeerd naar Brouwershaven. Omdat het door de Duitse rechtbank niet beschouwd werd als een oorlogsmisdaad, maar als zeg maar een crime passionel, werd hij niet langer vastgehouden. We zitten nog maar in eind 1941. Het grote vermoorden werd toen al wel voorbereid, maar Jan kwam daarvoor nog te vroeg.
Het preciese verhaal ken ik niet. Ik acht het wel curieus. Als iemand hier meer over weet, hoor ik het graag. In ieder geval zal het voor een positieve houding van Jan tegenover de Duitse bezetting niet bevorderlijk zijn geweest.
Ik schrijf de brief even over:
Brouwershaven, 19 Nov. 1941
Weled. Gestr. Heer,
Beleefd verzoek ik U, mij toestemming te verleenen
om mijn zoon Jan Andreas Vehoeff in gezelschap
van zijn verloofde (Mej. K.Evertse) op Maandag 1 Dec.
of Woensdag 3 Dec. te bezoeken?
Kunt U mij ook toestemming geven, dat ik scheer-
gerief voor hem mede breng?
Den Heer Directeur der
Untersuchungs- und Strafgefängnis
Pompstationweg 14
's-Gravenhage
Der Strafgefangene J.A.Verhoeff wurde am 18. November
nach Deutschland in das Strafgefängenis Bochum-Westfalen überführt.
Den Haag, den 25.11.1941
Dit is de laatst bekende foto van Jan.
Deze foto staat in Het Grote Gebod.
Het is zijn officiële foto.
Opvallende overlijdensacte
Mijn zwager Maarten van Beveren maakte me attent op een opvallende overlijdensacte van Jan, ondertekend door de voorganger van gemeentesecretaris Cornelis Lazonder, L. Kloet. Hij trad op als diens plaatsvervanger. Het opvallende is dat als beroep van Jan wordt vermeld: garnalenvisser. Dit is voor mij nieuw. Jan was huisschilder in het bedrijf van zijn vader Hendrik Verhoeff. Schilderen was voor Jan zijn lust en zijn leven. Zie maar hoofdstuk 15, waar meer dan 20 schilderijen van Jan staan.
Maar de waarneming van mijn zwager is juist. Op het persoonsbewijs van Jan staat twee keer het beroep huisschider doorgestreept en eronder met datum: garnalenvisser (28 maart 1942). Jan heeft dus twee beroepen uitgeoefend: aanvankelijk huisschilder en later garnalenvisser. Dat laatste heeft hij 2 jaar gedaan.
Bemanningslijst van de Pionier uit 1943
Hier een foto van De Pionier, een stoere garnalenboot.
In hoofdstuk 15 vind je een schilderij van De Pionier door Jan Verhoeff.
Van Geertje Jansen uit Brouwershaven kreeg ik op 7 november 2020 een mailtje met daarin het volgende:
"Vanmiddag ben ik op het gemeentearchief om voor het eerst te grasduinen in de spullen van de fa C. Jansen. Het beslaat ongeveer 12 m en bestaat uit 250 omslagen/mappen, elk met soms één of twee, tot meestal enkele honderden losse papieren. Ik had vier van die mappen aangevraagd om in te zien. In de dikste map (nr 190: beheer van schepen 1936 - 1962) trof ik de bemanningslijst 1943 (tweetalig!) van de Pionier aan, met inderdaad Jan Verhoeff vermeld als knecht. Het is wel een speld in een hooiberg, en ongelooflijk dat ik dat zo snel gevonden heb. De rest bestaat vooral uit verzekeringspapieren, maar er zitten nog meer leuke dingen tussen (o.a. de bouwtekening van de Pionier, met allerlei opmerkingen van mijn opa erbij). Ook de plek waar de Pionier gevonden was na de ramp (losgeslagen in Ouddorp en gestrand tegen een dijk bij Sint-Philipsland!) Ik kan er nog uren over vertellen...."
Ik wil Geertje heel hartelijk bedanken voor haar bericht met de bemanningslijst van de Pionier.
Bemanningslijst van de Pionier
Bemanningslijst linkerpagina
Bemanningslijst rechterpagina
De handtekening van Jan Verhoeff
Naam van Jan Verhoeff in kasboek firma Jansen
Meer informatie over het garnalenvissen met de Pionier van firma Jansen
Van Geertje Jansen kreeg ik nog mooie informatie over het garnalenvissen met de Pionier van haar vader. Ze schrijft:
"In mijn jeugd gingen de vissers 5 dagen per week vissen, ze kwamen elke dag terug naar de afslag. Bedenk daarbij dat in de getijdehaven van Brouw vissers alleen rond hoog water in- of uit- konden varen. Ze bleven dus ruwweg (ruim?) 12 uur weg. De afslag was elke dag een uur later, soms pas in het begin van de avond en dat bepaalde bij ons thuis het ritme enigszins. Ze konden ook niet heel lang wegblijven, want er was geen koeling aan boord.
Ik meen me te herinneren dat het zondagsavonds soms spannend was, dan zouden ze in verband met het tij wel eens iets voor middernacht willen vertrekken, maar dat kon natuurlijk niet. Mijn vader maakte daar wel eens grapjes over. Overigens werd er zaterdagochtend ook gewerkt, teren, netten boeten, dat soort dingen."
Ik stelde Geertje nog een vraag of de garnalen ook aan boord gekookt werden? De Pionier had een speciale lange schoorsteenpijp, vandaar mijn vraag.
Ze antwoordt:Ik weet absoluut zeker dat de garnalen wel aan boord gekookt werden, maar ook dan is de houdbaarheid nog niet heel lang. In Nederland mochten de garnalen niet met zeewater gekoeld mogen worden. Vroeger gebeurde dat wel, ze werden er koeler van, maar ook zwaarder! Mijn vader was daar alert op, want hij wilde garnalen kopen en geen water. Beroemd is het gesprek met een visser die met natte garnalen aan kwam. 'Heb je er water over gegooid?' Antwoord: 'Één puzzetje' (verkleinwoord van puzze = puts).
In 1983 ontving Jan Andreas Verhoeff postuum het verzetsherdenkingskruis.
Na de oorlog ontving Jan Verhoeff postuum het Verzetsherdenkingskruis 1940-1945
bij Koninklijk Besluit van 20 september 1982.
Prins Bernhard reikte het in 1983 uit aan zijn zus Pie Verhoeff.
OP WEG NAAR JERUZALEM
gedicht vol licht en hoop
Ik eindig dit hoofdstuk met een gedicht.
Ieder die me een beetje kent zal zich daarover niet verbazen.
Het gaat over het hemelse Jeruzalem, waar ook Jan mag komen.
Hij wist zijn zonden vergeven door het offer van Jezus Christus.
Ds. Voorneveld mocht deze troostvolle boodschap
aan zijn ouders en zussen vertellen.
Elke keer ontroert het me weer,
op weg te zijn naar Jeruzalem.
"En zeker is geen ziekte daar,
geen ongeluk, geen dood,
geen boze duivel, geen gevaar
en geen gebrek aan brood"
De tien mannen zongen het Lutherlied.
Zij zongen het eerste vers. Hoe eindigt het vierde nog weer?
Delf vrouw en kind'ren `t graf,
neem goed en bloed ons af,
het brengt u geen gewin:
wij gaan ten hemel in
en erven koninkrijken!
JERUZALEM, MIJN VADERSTAD
1.
Jeruzalem, mijn vaderstad,
mijn moederhuis, wanneer
zal ik u zien zoals ge zijt,
de bruid van onze Heer?
2.
Daar is geen pijn en geen verdriet,
geen afgunst en geen nijd,
en angst en armoe zijn er niet
maar altijd vrolijkheid.
3.
Daar is geen zon, daar is geen maan,
geen mist, geen duisternis,
maar 't licht komt van de troon vandaan
waar de Messias is.
4.
En zeker is geen ziekte daar,
geen ongeluk, geen dood,
geen boze duivel, geen gevaar
en geen gebrek aan brood.
5.
God geve mij, Jeruzalem,
dat ik eens op een dag
een pelgrim aan uw poorten ben
en dat ik binnen mag.
6.
Daar zijn de muren transparant,
de deuren parelmoer,
de sterke plaatsen diamant,
zilver en goud de vloer.
7.
De huizen zijn er van ivoor
met vensters van kristal,
o mocht ik maar die deuren door,
dan wist ik alles al!
8.
De heiligen staan in het licht
en kijken honderd uit
van aangezicht tot aangezicht
met God en met zijn bruid.
9.
Jeruzalem, die grote stad,
mijn God was ik er maar
op 't vrolijk heilig huwelijk
een van de gasten daar.
10.
Want hiér is alle zoet vermengd
met gal en bitterheid,
geluk wordt altijd weer gekrenkt,
hoe nijpen schuld en spijt!
11.
Maar daár is leven een en al
verrukking en plezier
en duizend jaren zijn er als
de dag van gistren hier.
12.
De stroom des levens vloeit maar aan,
de straten in en uit
waarlangs de hoge bomen staan,
het groene levenskruid.
13.
De engelen zitten op een rij
als vogels in een boom,
de vreugde gaat er nooit voorbij,
het is als in een droom.
14.
Daar groeit het graan, daar rijpt de wijn
voor iedereen te geef
als nectar en als ambrozijn
waarvan men eeuwig leeft.
15.
David is daar met harp en al,
koormeester van de stad,
Maria, denkend aan de stal,
zingt het magnificat;
16.
Simeon heft zijn lofzang aan,
Mirjam en Hanna zijn
bij alle vrolijkheid vooraan
met trom en tambourijn.
17.
Te Deum zingt Ambrosius
en alle vaders mee,
Johannes en Gregorius,
zingen laudamus te.
18.
En Luther zingt er als een zwaan
en Bach, de grote Bach,
die mag de maat der englen slaan
de lieve lange dag.
19.
De negers met hun loftrompet,
de joden met hun ster,
wie arm is, achteropgezet,
de vromen van oudsher,
20.
van alle kanten komen zij
de lange lanen door,
het is een eindeloze rij,
de kinderen gaan voor.
21.
Jeruzalem, mijn vaderhuis,
mijn moederstad, wanneer
zal ik u zien? Wij zijn op reis
naar u en naar de Heer!
W. Barnard (naar 16de-eeuws voorbeeld)
Gezang 265 Liedboek voor de Kerken
Dit lied treft mij, elke keer als we het zingen of lezen.
De dichter geeft zijn fantasie over de nieuwe aarde
en het nieuwe Jeruzalem vrij spel
en gebruikt daarbij talloze bijbelse elementen.
Het verrassende vind ik ondermeer dat hij de grote Bach
een plaats toedicht op het heerlijke bruiloftsfeest.
Jan Verhoeff is ons voorgegaan naar het Paradijs.
Ik hoop hem daar te ontmoeten.
En hem niet alleen!
(Over de levensloop van Jan Verhoeff en over de vraag waarom hij garnalenvisser is geworden kunt u meer lezen in mijn boek: Jan Verhoeff, Zeeuws schilder en verzetsstrijder. Eén van de Tien van Renesse.Te bestellen bij het Brouws Museum via een email naar: info@brouwsmuseum.nl of bel 0111 691342. Prijs 19,50 euro, verzendkosten inbegrepen)